ΔΕΚΤΕΣ ΟΙ ΑΝΤΙΡΡΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΛΛΗΣ ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΟΥ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΟΓΑ ΚΑΙ ΚΑΤΑ ΚΑΤΑΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΠΡΑΞΗΣ ΓΙΑ ΑΧΡΕΩΣΤΗΤΩΣ ΚΑΤΑΒΛΗΘΕΙΣΕΣ ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ

 Με την παρακάτω απόφαση έγιναν δεκτές  οι αντιρρήσεις κατά του ΟΓΑ και άλλης συνταξιούχου του Οργανισμού κατά καταλογιστικής πράξης με την οποία της ζητούσαν να καταβάλει ως αχρεωστήτως καταβληθέν το ποσό των 20,626,68€ . Οι αντιρρήσεις , όπως και στην προηγούμενη υπόθεση που χειρίστηκε το γραφείο μας και αναρτήσαμε στο blog έγιναν δεκτές διότι κρίθηκε ότι δεν συνέτρεχε δόλος από πλευράς συνταξιούχου καθώς και ότι η άσχημη οικονομική της κατάσταση δεν δικαιολογεί την καταβολή τέτοιων ποσών υπέρ του Οργανισμού. 

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΓΕΩΡΓΙΚΩΝ ΑΣΦΑΛΙΣΕΩΝ

ΑΡΙΘΜΟΣ ΑΠΟΦΑΣΗΣ 10622/2015

Ο κατά το άρθρο 40 του Καταστατικού Ασφάλισης και Συνταξιοδότησης Αγροτών (Π.Δ. 78/1998) αρμόδιος για την εκδίκαση των ενστάσεων-αιτήσεων αντιρρήσεων Α.X., Αντιπρόεδρος του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, που ορίστηκε με την 1376/2012 απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του Ο.Γ.Α.

Συνεδρίασε στην Κεντρική Υπηρεσία του Ο. Γ.Α.(Πατησίων 30.Αθήνα) στις 23-6-2015 με την παρουσία της Γραμματέως Αμαλίας Ανδριά. υπαλλήλου του Ο. ΠΑ.

Για να δικάσει την υπ' αριθμ. καταθέσεως 94167/2015 αίτηση αντιρρήσεων της Δ. Τ. του …., κατοίκου Κομοτηνής

κατά

της υπ' αριθμ. 3344/2014 καταλογιστικής απόφασης της Προϊσταμένης του Κλάδου I Μητρώου Συνταξιούχων και Πληρωμής Συντάξεων του Ο.Γ.Α.

Με την κρινόμενη αίτηση επιδιώκεται η ακύρωση της ανωτέρω αποφάσεως για το λόγο ότι, όπως ισχυρίζεται η αντιλέγουσα , καλόπιστα εισέπραξε το καταλογισθέν ποσό και αδυνατεί να το επιστρέψει.

Άκουσε την Εισηγήτρια Β.Σ., υπάλληλο του Ο.Γ.Α.. η οποία αφού ανέπτυξε το ιστορικό της υποθέσεως και είπε ότι : Με την απόφαση της Προϊσταμένης του Κλάδου I Μητρώου Συνταξιούχων και Πληρωμής Συντάξεων του
Ο.Γ.Α., υπ' αριθμ. 3344/2014 , καταλογίσθηκε στην ανωτέρω το ποσό των20.626,68 Ευρώ ως αχρεωστήτως καταβληθέν για συντάξεις του χρονικού διαστήματος                           από                        01/09/2009                           μέχρι                         1/5/2014

λόγω συνταξιοδοτήσεως της από το ΙΚΑ,εισηγήθηκε ακολούθως την   απόρριψη της ένστασης

Η ενδιαφερόμενη δεν παρέστη, αν και κλήθηκε νόμιμα όπως προκύπτει από το υπό ημερομηνία 9-6-2015 αποδεικτικό γνωστοποίησης δικασίμου της ανταποκρίτριας του ΟΓΑ Δήμου Κομοτηνής ………. Συνεπώς, νομίμως χωρεί η
συζήτηση της υπόθεσης ερήμην αυτής.                                                                               

ΑΦΟΥ ΜΕΛΕΤΗΣΕ ΤΑ ΣΧΕΤΙΚΑ ΕΓΓΡΑΦΑ ΚΑΙ ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΚΑΤΑ ΤΟ ΝΟΜΟ

Επειδή η κρινόμενη αίτηση αντιρρήσεων ασκήθηκε εμπρόθεσμα και επομένως είναι τυπικά δεκτή και πρέπει να εξετασθεί και κατ' ουσίαν.

Επειδή, από το συνδυασμό των διατάξεων των άρθρων 47, 50, 56 παρ. 1 εδαφ.β' και 2 εδαφ.δ' του π.δ/τος 78/1998 «Καταστατικό Ασφάλισης και Συνταξιοδότησης Αγροτών» (αντίστοιχες των οποίων διελαμβάνοντο στα άρθρα 27, 30, 31 και 32 τουπροϊσχύοντος Κανονισμού χορηγήσεως συντάξεων από τον Ο.Γ.Α.) και 4 παρ.1 του ν.4169/1961, όπως αντικαταστάθηκε, διαδοχικώς, με το άρθρο 8 παρ.2 του ν.δ/τος 1390/1973 και 8 παρ.1 του ν. 1140/1981 συνάγονται τα ακόλουθα: Οι συνταξιούχοι του Ο.Γ.Α. είναι υποχρεωμένοι με την είσπραξη της σύνταξης τους κάθε μήνα να

δηλώνουν σ' αυτόν που τους πληρώνει αν επήλθε ή όχι προσωπική ή οικογενειακή μεταβολή η οποία συνεπάγεται διακοπή της συνταξιοδότησης, να μην εισπράττουν δε σε καμία περίπτωση συντάξεις αν έχουν οποιαδήποτε μεταβολή στην προσωπική ή οικογενειακή κατάσταση τους που συνεπάγεται διακοπή ή αναστολή της σύνταξης τους. Όταν ο συνταξιούχος ανασφάλιστος υπερήλικας, που έλαβε σύνταξη κατά τιςδιατάξεις του ν. 1296/1982 και σε περίπτωση ανδρογύνων ο ένας από τους συζύγους απέκτησε εισοδήματα μεγαλύτερα από εκείνα που ορίζονται από το νόμο,

κάθε φορά, για τη συνταξιοδότηση από τον Ο.Γ.Α. των ανασφαλίστων υπερηλίκων διακόπτεται η καταβολή της σύνταξης από τον Ο.Γ.Α. από την 1^η του επόμενου έτους εκείνου κατά το οποίο έλαβε χώρα η κτήση των εισοδημάτων, χωρίς όμως να επιβάλλεται η άνευ ετέρου αναζήτηση των τυχόν αχρεωστήτως καταβληθεισών για

το λόγο αυτό συντάξεων.

Και τούτο διότι ο , μετά την πάροδο ικανού από την είσπραξη χρόνου, διοικητικός καταλογισμός αχρεωστήτως πλην καλοπίστως ληφθεισών, συντάξεων και η δημιουργία απρόβλεπτων, ιδίως για τους οικονομικά ασθενέστερους, δυσχερειών αντίκειται στις αρχές της εύρυθμης και χρηστής διοίκησης. Η αναζήτηση των

αχρεωστήτως καταβληθεισών συντάξεων επιτρέπεται μόνο στην περίπτωση κατά την οποία ο εισπράξας τα εν λόγω ποσά τελούσε σε δόλο έναντι του Οργανισμού.

Στην τελευταία περίπτωση η συνδρομή του στοιχείου του δόλου, που αποτελεί τη νόμιμη βάση της αναζήτησης, πρέπει να βεβαιώνεται στη σχετική πράξη με ειδική αιτιολογία.

Από την επισκόπηση του οικείου φακέλου και την ενώπιον μας διαδικασία προέκυψαν τα εξής: Με την υπ'αριθμ. 636722/1997 πράξη του Ο.Γ.Α. χορηγήθηκε στην ήδη ενιστάμενη βασική και πρόσθετη σύνταξη γήρατος από 1.7.1997.Στη συνέχεια κατόπιν επανελέγχου από τα αρμόδια όργανα του Ο.Γ.Α. των προϋποθέσεων συνταξιοδοτήσεως διαπιστώθηκε ότι η ενιστάμενη λαμβάνει σύνταξη από το ΙΚΑ από 1-8-2009.Κατόπιν αυτού με την υπ'αριθμ.3344/2014 πράξη του Κλάδου Μητρώου Συνταξιούχων του Ο.Γ.Α. καταλογίστηκε στην ενιστάμενη ποσό 20.626,68 Ευρώ, που αντιπροσωπεύει το ποσό αχρεωστήτως εισπραχθεισών συντάξεων χρονικού διαστήματος από 1-09-2009 μέχρι 1-05-2014.Κατά της τελευταίας ως άνω πράξεως παραπονείται ήδη η ενιστάμενη με την κρινόμενη ένσταση της.

       Επειδή δεν αμφισβητείται με την κρινόμενη ένσταση η παράλληλη συνταξιοδότηση της ενιστάμενης το χρονικό διάστημα αυτής καθώς και το ύψος του καταλογισθέντος ποσού. Προβάλλεται καλοπιστία περί την είσπραξη του καταλογισθέντος ποσού, αδυναμία επιστροφής του καθ'όσον δεν έχει άλλους πόρους συντηρήσεως, πλέον της μικράς συντάξεως της, η οποία μόλις επαρκεί για τη διαβίωση της καθώς και παραγραφή των αξιώσεων του Ο.Γ.Α.

      Επειδή η χορηγούμενη από τον Ο.Γ.Α. στην ενιστάμενη σύνταξη αποτελείτο από βασική και πρόσθετη. Από τις ως άνω συντάξεις η ενιστάμενη δεν εδικαιούτο, συνεπεία της συνταξιοδοτήσεως της από το Ι.Κ.Α. μόνο τη βασική σύνταξη (σύνταξη άνευ εισφορών). Όμως και οι δύο ως άνω συντάξεις κατεβάλλοντο στην ενιστάμενη δια της αυτής επιταγής. Ως εκ του γεγονότος αυτού, του προχωρημένου της ηλικίας της ενισταμένης ,δεν ήταν σε θέση να διακρίνει ποιο μέρος της συντάξεως της εδικαιούτο και ποιο όχι. Κατά συνέπεια δικαιολογείται η προβαλλόμενη από την ενιστάμενη καλοπιστία περί την είσπραξη των καταλογισθεισών συντάξεων και η βασιμότητα της κρινομένης ενστάσεως.

     Περαιτέρω αποδεικνύεται ότι πλέον της συντάξεως της από το ΙΚΑ, η οποία ανέρχεται στο ποσό των 203 ευρώ, δεν έχει άλλους πόρους ζωής. Επιπλέον έχει σοβαρά προβλήματα υγείας καθ'όσον είναι και προχωρημένης ηλικίας (83 ετών).Ενόψει αυτών και στα πλαίσια της χορηγούμενης από το άρθρο 42 παρ.5 του Π.Δ/τος 78/1998 ελευθέρας εκτιμήσεως των νομικών και πραγματικών περιστατικών της υποθέσεως, κρίνεται, προκειμένου να μη διακινδυνεύσει η ιατροφαρμακευτική περίθαλψη και γενικώς η διαβίωση της ενισταμένης, ότι αυτή θα πρέπει να απαλλαγεί παντελώς του επιβληθέντος καταλογισμού.

Για τους λόγους αυτούς

      Δέχεται την κρινόμενη ένσταση.

Εξαφανίζει την υπ'αριθμ. 3344/2014 πράξη του Ο.Γ.Α. και απαλλάσσει την ενιστάμενη του επιβληθέντος καταλογισμού.

Κρίθηκε και αποφασίσθηκε στην Αθήνα στις 3.8.2015 και δημοσιεύθηκε αυτόθι στις 31-8—2015.

            Ο αποφασίζων                                                                                                                  Η γραμματέας 

                       

ΟΓΑ - ΔΕΚΤΕΣ ΟΙ ΑΝΤΙΡΡΗΣΕΙΣ ΣΥΝΤΑΧΙΟΥΧΟΥ ΣΕ ΒΑΡΟΣ ΚΑΤΑΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΑΠΟΦΑΣΗΣ ΤΟΥ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ ΛΟΓΩ ΛΗΨΕΩΣ ΔΙΠΛΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ

  Με την παρούσα απόφαση δικαιώθηκε ενιστάμενη συνταξιούχος ΟΓΑ , στην οποία κοινοποιήθηκε καταλογιστική απόφαση του Οργανισμού με την οποία ζητούσε την καταβολή του ποσού των 50.312,75€  ως αχρεωστήτως καταβληθέν λόγω του ότι παρόλο που η ίδια ελάμβανε σύνταξη ΟΓΑ , μετά το θάνατο του συζύγου της έλαβε παράλληλα και σύνταξη χηρείας .

  Ο ΟΓΑ σε μια προσπάθεια να μαζέψει χρήματα από τους ασφαλισμένους του , χωρίς να δείχνει καμία κοινωνική ευαισθησία προς την τρίτη ηλικία, κοινοποίησε την εν λόγω καταλογιστική πράξη παρόλο που α) η ίδια η συνταξιούχος κατά το χρόνο που αιτήθηκε τη σύνταξη χηρείας είχε γνωστοποιήσει στο ΙΚΑ τη λήψη και δεύτερης σύνταξης από τον ΟΓΑ , την οποία σύνταξη το ΙΚΑ της χορήγησε  και β) η απόφαση απονομής σύνταξης ΙΚΑ συγκοινοποιήθηκε στον ΟΓΑ .

   Οι αντιρρήσεις της συνταξιούχου συντάχθηκαν από τη δικηγόρο Ιουλία Μυλωνά , επισυνάφθηκαν τα απαραίτητα έγγραφα και εξετάστηκαν από την αρμόδια επιτροπή στην Αθήνα χωρίς την παρουσία της συνταξιούχου και τελικώς έγιναν δεκτές , δικαιώνοντας στο στάδιο αυτό την ενιστάμενη. 

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΓΕΩΡΓΙΚΩΝ ΑΣΦΑΛΙΣΕΩΝ

ΑΡΙΘΜΟΣ ΑΠΟΦΑΣΗΣ 9986/ΚΥ/2015

Ο Ρ.Θ, Πάρεδρος του Ν.Σ.Κ., αρμόδιος για την εκδίκαση των ενστάσεων και αιτήσεων   αντιρρήσεων σύμφωνα με το άρθρο 40 του Καταστατικού Ασφάλισης και Συνταξιοδότησης Αγροτών, Π.Δ 78/1993, όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 41. παρ. 2, εδαφ. β' του Ν. 4075/2012, που ορίστηκε με την αριθ. 1376/1/5-7-2012 απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του ΟΓΑ.

Συνεδρίασε στην Κεντρική Υπηρεσία του Ο.Γ.Α (Πατησίων 30, Αθήνα) στις 18-5-2015 με την παρουσία της Γραμματέως …………….., υπαλλήλου του Ο.Γ.Α.

Για να δικάσει την υπ' αριθμ. 93782/7-4-2015  καταθέσεως   αίτηση αντιρρήσεων της ………………….

κατά

της αριθ. 1810/2014 καταλογιστικής απόφασης του Προϊσταμένου του . Κλάδου I Μητρώου Συνταξιούχων και Πληρωμής Συντάξεων του Ο.Γ.Α.

Με την κρινόμενη αίτηση επιδιώκεται η ακύρωση της ανωτέρω αποφάσεως για το λόγο ότι, όπως ισχυρίζεται η αντιλέγουσα, καλόπιστα εισέπραξε το καταλογισθέν ποσό και αδυνατεί να το επιστρέψει.

Άκουσε            την            Εισηγήτρια            Ο.                           Μ.

υπάλληλο του ΟΓΑ, η οποία αφού ανέπτυξε το ιστορικό της υποθέσεως είπε ότι : Με την απόφαση της Προϊσταμένης του Κλάδου I Μητρώου Συνταξιούχων και Πληρωμής Συντάξεων του ΟΓΑ αριθ 1810/2014 καταλογίσθηκε στην ανωτέρω με το ποσό των 50,312,75€, ως αχρεωστήτως καταβληθέν για συντάξεις του χρονικού διαστήματος από 1-4-1998 έως 30-1 1-2013. λόγω συνταξιοδοτήσεως από το Ι.Κ.Α., εισηγήθηκε ακολούθως την απόρριψη της αίτησης.

Η ενδιαφερόμενη δεν παρέστη αν και κλητεύθηκε νόμιμα.

                            ΑΦΟΥ ΜΕΛΕΤΗΣΕ ΤΑ ΣΧΕΤΙΚΑ ΕΓΓΡΑΦΑ

ΚΑΙ

ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΚΑΤΑ ΤΟ ΝΟΜΟ

Με την υπ' αριθμ. 1810/10-11-2014 απόφαση του ΟΓΑ/τμ. Ι1, αποφασίσθηκε ο καταλογισμός σε βάρος της ………………….του …….., του ποσού των 50.312,75€, για το λόγο ότι, από ΐ-4-1998 μέχρι 30-11-2013, έλαβε αχρεωστήτως συντάξεις αναπηρίας. Κατά της απόφασης αυτής, ασκήθηκε εμπρόθεσμα η υπ' αριθμ. 93782/2015, ένσταση.

Επειδή, από τα στοιχεία του φακέλου προκύπτουν τα εξής:

Η ……. του …., με την υπ' αριθμ. 26160/1983 απόφαση του ΟΓΑ, έλαβε σύνταξη αναπηρίας, από 1-8-1982, η οποία, με τη συμπλήρωση του 65^ου έτους της ηλικίας της, στις 23-11-1989 (έτος γέννησης το 1929), μετατράπηκε σε βασική σύνταξη γήρατος). Με την υπ' αριθμ. 1507/5-3-1998 αίτηση της, προς το ΙΚΑ, ζήτησε να της καταβληθεί και σύνταξη χηρείας. Το ΙΚΑ Πατρών, αποδεχόμενο την αίτηση, της απένειμε σύνταξη χηρείας, από 1-3-1998, γνωρίζοντας, κατόπιν δηλώσεως της ίδιας, ότι είναι ήδη συνταξιούχος του ΟΓΑ, στα Βραχνέϊκα Αχαίας. Στη συνέχεια οι αρμόδιες υπηρεσίες του ΟΓΑ, μετά από διασταύρωση στοιχείων, διέκοψαν τη σύνταξη, με την υπ' αριθμ. 25822/1-4-2014 απόφαση, λόγω της παράλληλης συνταξιοδότησης και ακολούθως με την προσβαλλόμενη απόφαση, καταλόγισαν τις εισπραχθείσες συντάξεις, από 1-4-1998 μέχρι 30-11-2013,

Επειδή, από το συνδυασμό των διατάξεων των άρθρων 4 του ν. 4169/1961 (Α' 81) και 56 παρ. 2 δ' του π.δ. 78/1998 (Α' 72) συνάγεται ότι, διακόπτεται η καταβολή της συνταξιοδοτήσεως από τον ΟΓΑ, προσώπου το οποίο συνταξιοδοτήθηκε ακολούθως και από άλλο ασφαλιστικό φορέα. Η διακοπή επέρχεται από τη χρονολογία κατά την οποία ασφαλίστηκε στον άλλο φορέα, χωρίς όμως να επιβάλλεται η άνευ ετέρου αναζήτηση των αχρεωστήτως καταβληθεσιών, για το λόγο αυτό, συντάξεων και τούτο διότι, ο μετά την πάροδο ικανού από την είσπραξη χρόνου καταλογισμός των αχρεωστήτως, πλην καλοπίστως ληφθεισών συντάξεων και η δημιουργία απρόβλεπτων, ιδίως για τους οικονομικά ασθενέστερους, δυσχερειών, αντίκειται στις αρχές της εύρυθμης και χρηστής διοικήσεως. Περαιτέρω έχει κριθεί ότι δόλια συμπεριφορά συνιστά η αποσιώπηση γεγονότος που συνεπάγεται τη διακοπή της σύνταξης, σε ρητή ερώτηση του αρμόδιου ασφαλιστικού φορέα και όχι απλά, η μη δήλωση στο ταχυδρόμο του διακοπτικού γεγονότος, εν όψει της γενικής διατύπωσης των σχετικών οδηγιών, στα ειδοποιητήρια πληρωμής, της πολυπλοκότητας των διατάξεων, του χαμηλού, κατά κανόνα, επιπέδου γραμματικών γνώσεων των ασφαλισμένων και του προχωρημένου της ηλικίας τους (ΣτΕ 3926/2001. 1835/2007. 154/2008. 3587/2011, ΔΕΑ 2362/1985. Δ. Εφ. Πειραιά 414/2014).

Επειδή, κατ' ακολουθία των παραπάνω, η ενισταμένη, είχε κάνει γνωστό στο IΚΑ ότι ήταν συνταξιούχος του ΟΓΑ και ο τελευταίος γνώριζε ότι έλαβε και σύνταξη από το ΙΚΑ, αφού η απόφαση κοινοποιήθηκε στον οικείο Ανταποκριτή και επομένως δεν τελούσε σε δόλο έναντι του ΟΓΑ και γενικότερα έναντι των ασφαλιστικών φορέων. Επειδή όπως προκύπτει από  εκκαθαριστικό του οικ. έτους 2014, τα μοναδικά έσοδα της, προέρχονται από συντάξεις και ανέρχονται ετησίως στο ποσό των 8.850€, διάγει δε το 86° έτος της ηλικίας της έχουσα και προβλήματα άνοιας.

Επειδή, κατά συνέπεια, δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις αναζητήσεις και καταλογισμού, των συντάξεων που καταβλήθηκαν από 1-4-1998 (δόλος, οικονομική  ευρωστία).

Για τους λόγους αυτούς

Δέχεται την κρινόμενη ένσταση.

Ακυρώνει την υπ' αριθμ. 1810/2014 απόφαση καταλογισμού.

Κρίθηκε και αποφασίσθηκε στην Αθήνα στις 8-6-2015 και εκδόθηκε στις 18-8-2015.

Ο αποφασίσας                                                                                      Η γραμματέας 

ΕΠΙΔΟΜΑ ΜΗΤΡΟΤΗΤΑΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΑΣΦΑΛΙΣΜΕΝΕΣ ΤΟΥ ΕΤΑΑ

  Σύμφωνα με κοινή υπουργική απόφαση που υπεγράφη από τον υφυπουργό εργασίας και τον Υπουργό οικονομικών χορηγείται εφάπαξ επίδομα μητρότητας σε όλες τις ασφαλισμένες του ΕΤΑΑ, ύψους 200€ για 4 μήνες, το οποίο θεσπίζεται για πρώτη φορά για τις γυναίκες ελεύθερες επαγγελματίες . Η αίτηση θα υποβάλλεται από την ενδιαφερόμενη εντός 6 μηνών από τον τοκετό.
Στον παρακάτω σύνδεσμο θα βρείτε το δελτίο τύπου του υπουργείου εργασίας.

http://www.ypakp.gr/uploads/docs/7589.pdf

Δεν είναι νόμιμη η αναζήτηση αχρεωστήτως καταβληθέντων από ασφαλιστικό οργανισμό ποσών όταν η είσπραξή τους έγινε με καλή πίστη του ασφαλισμένου

  Με αφορμή τα κρούσματα που παρουσιάστηκαν προσφάτως , με την αναζήτηση ποσών από ασφαλισμένους από τους ασφαλιστικούς τους  οργανισμούς , με αιτιολογία την αχρεώστητη καταβολή αυτών και την απαίτηση επιστροφής τους , παραθέτουμε την κάτωθι απόφαση, η οποία κατά τη γνώμη μας, εστιάζει στον πυρήνα του προβλήματος που είναι η ύπαρξη δόλου ή μη στο πρόσωπο του ασφαλισμένου. Επίσης γίνεται επίκληση μιας από τις βασικότερες αρχές του δικαίου κοινωνικής ασφάλισης, της αρχής της χρηστής διοίκησης. 

       

ΜΔΕφΑΘ 3531/2013

Αντίκειται στην αρχή της χρηστής διοίκησης - γενική αρχή που ισχύει στο δίκαιο της κοινωνικής ασφάλισης- η αναζήτηση από ασφαλιστικό οργανισμό περιοδικών παροχών μετά την πάροδο εύλογου χρόνου από την είσπραξη τους, αν οι παροχές έχουν μεν καταβλη­θεί αχρεωστήτως από τον ασφαλιστικό οργανισμό, ο ασφαλισμένος όμως τις έχει εισπράξει καλοπίστως. Η αναζήτηση των εν λόγω παροχών επιτρέπεται μόνον εφόσον κριθεί ότι αυτός που έχει εισπράξει τα αναζητούμενα ποσά τελούσε κατά την είσπραξη τους σε δόλο έναντι του οργανισμού. Η κρίση δε για τη συνδρομή του δόλου πρέπει να αιτιολογείται ειδι­κώς (ΣτΕ: 590/2010, 3322/2008 - πρβλ.και ΣτΕ: 2291/2009,154/2008,1835/2007, 3687/2005, 951/2005, 703/2004 κ.α).

 Από τα στοιχεία της δικογραφίας προκύ­πτουν τα ακόλουθα: Η εφεσίβλητη λάμβανε σύνταξη από το ΤΣΑΥ, λόγω θανάτου του συζύγου της. Με το 67574/10368/27.10.2004 πληροφοριακό έγγραφο της Διευθύ­ντριας Συντάξεων-Πρόνοιας του ΤΣΑΥ γνωστοποιήθηκε στην εφεσίβλητη ότι, μετά από έλεγχο στα στοιχεία που περιήλ­θαν στο Ταμείο από το μηχανογραφικό κέντρο της Εθνικής Τράπεζας Ελλάδος, το καθαρό ποσό της χορηγούμενης σε αυτήν σύνταξης από 1.11.2004 θα διαμορφω­θεί σε 956,89 ευρώ(μειωμένο σε σχέση με εκείνο που ελάμβανε). Ακολούθως, με το 66260/9196/30.8.2006 έγγραφο της παρα­πάνω Διευθύντριας ζητήθηκε από την εφεσί­βλητη να επιστρέψει το ποσό των 6.007,48 ευρώ που αντιστοιχούσε σε διαφορές συντά­ξεων, το οποίο είχε λάβει αχρεωστήτως κατά το χρονικό διάστημα από 1.1.1998 έως 31.10.2004, είτε εφάπαξ, είτε σε δόσεις (μέχρι 36) χωρίς επιβάρυνση τόκων, κατ' ανάλογη εφαρμογή του άρθρου 61 του ν. 2676/1999. Ειδικότερα, της γνωστοποιήθηκε ότι, όπως προέκυψε από τον παραπάνω έλεγχο, η σύνταξη που ελάμβανε μέχρι 31.10.1998 ήταν σωστή (για 30 έτη υπηρεσίας με ποσο­στό χήρας 75% και ποσοστό μονοσυνταξιούχου 50%). Το Νοέμβριο του 1998 δόθηκε εντολή από το Ταμείο στην Εθνική Τράπεζα μέσω της οποίας καταβάλλονται οι συντά­ξεις να χορηγηθεί από 1.1.1998 αύξηση 2,5% στους συνταξιούχους που ελάμβα­ναν σύνταξη με ποσοστό προσαύξησης μονοσυνταξιούχου μικρότερο του 50%. Όμως από λάθος της μηχανογράφησης της Τράπεζας η προσαύξηση αυτή χορηγήθηκε και στους συνταξιούχους που ελάμβαναν σύνταξη με ποσοστό προσαύξησης μονο­συνταξιούχου 50% και άνω όπως η ίδια, οι οποίοι δεν εδικαιούντο την προσαύξηση. Οι διαφορές που προέκυψαν στις συντάξεις λόγω του παραπάνω λάθους με την  195/1.3.2006 απόφαση του ΔΣ του Ταμείου αποφασίστηκε να αναζητηθούν από τους δικαιούχους ως αχρεωστήτως καταβληθείσες. Κατά του παραπάνω εγγράφου η εφεσίβλητη άσκησε «προσφυγή-αγωγή» την οποία το πρωτοβάθμιο δικαστήριο ερμήνευσε ως προσφυγή στρεφόμενη παραδεκτώς κατά του παραπάνω εγγράφου αν και δεν ασκήθηκε ένσταση κατ' αυτού ενώπιον του Δ.Σ. του Ταμείου, καθόσον στο σώμα του εν λόγω εγγράφου δεν υπήρχε μνεία για τη  δυνατότητα άσκησης ένστασης κατ’ αυτού.  Ειδικότερα, με την προσφυγή η εφεσίβλητη  ζήτησε την ακύρωση του εν λογω εγγράφου  και ισχυρίστηκε ότι δεν υποχρεούται να επιστρέψει το παραπάνω ποσό, αφενός  λόγω της καλόπιστης είσπραξης του, αφετέρου γιατί λόγω της παρέλευσης μεγάλου χρονικού διαστήματος από την είπραξή του,  η σχετική απαίτηση ήταν καταχρηστική, προσκρούουσα στις αρχές της αναλογικότητας και της  χρηστής διοίκησης. Με την 904/2012 απόφαση (εκκαλουμένη) έγινε εν μέρει δεκτή η προσφυγή και ακυρώθηκε το 66260/9196/30.8.2006 έγγραφο της διευθύντριας του Ταμείου, κατά το μέρος που ζητήθηκε η επιστροφή στο Ταμείο ως αχρεωστήτως εισπραχθείσα η διάφορα σύνταξης κατά το χρονικό διάστημα από 1.1.1998 έως 31.12.2001. Συγκεκριμένα, κρίθηκε ότι κατά  παράβαση της προαναφερόμενης γενικής  αρχής του ασφαλιστικού δίκαιου, καταλογίστηκαν σε βάρος της εφεσίβλητης τα ποσά  των συντάξεων που εισέπραξε κατά τα έτη 1998 έως 2001, αφού από το  χρονικό αυτό διάστημα μέχρι το χρονικό  σημείο που έγινε η αναζήτηση (2006) έχει παρέλθει διάστημα πέραν της πενταετίας,  γεγονός που συνεπάγεται απρόβλεπτες οικονομικές συνέπειες  σε βάρος της εφεσίβλητης. Ήδη, με την κρινόμενη έφεση προβάλλεται ότι  έσφαλε στην κρίση της η εκκαλούμενη απόφαση και  ζητείται η εξαφάνιση της. Ειδικότερα, προβάλλεται ότι ο καταλογισμός των αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών συντάξεων πέντε έτη μετά την είσπραξη τους , δεν καθιστά παράνομη τη σχετική απόφαση, , αφού, ο χρόνος αυτός (5 έτη) υπολείπεται κατά πολύ της  20ετούς παραγραφής της αντίστοιχης αξίωσης του Ταμείου.

Επίσης προβάλλεται  ότι, κατά την πάγια νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας, η αναζήτηση συνταξιοδοτικών παροχών που καταβλήθηκαν αχρεώστητα αντίκειται στις αρχές διοίκησης όταν, σωρευτικά, έχουν εισπραχθεί  καλόπιστα έχει παρέλθει μακρός χρόνος  από την είσπραξη τους και υφίσταται κίνδυνος δημιουργίας ανυπέρβλητων οικονομικών δυσχερειών από την από την επιστροφή τους, προϋποθέσεις που δεν συντρέχουν  στην περίπτωση της εφεσίβλητης αφού δεν  έχει παρέλθει μακρός χρόνος από την είσπραξη, ούτε αποδεικνύεται οικονομική της αδυναμία να επιστρέψει τα αχρεωστήτως καταβληθέντα ποσά, ενόψει μάλιστα και του ότι δύναται, σύμφωνα με το άρθρο 61 του ν. 2676/1999, να εξοφλήσει το ποσό της οφειλής της σε 36 δόσεις, χωρίς επιβαρύνσεις .Εξάλλου, η εφεσίβλητη, με το 5.6.2013 υπόμνημα που υπέβαλε στο δικαστήριο τούτο, προβάλλει ότι λόγω της κατάστασης της υγείας της (Ca δεξιού πνεύμονα βλ. προσκομιζόμενες ιατρικές εξετάσεις -βεβαιώσεις του θεραπευτηρίου ΜΕΤROPOLITAN) βρίσκεται σε δυσχερή οικονομική  κατάσταση και τυχόν επιστροφή οποιουδήποτε ποσού θα έχει απρόβλεπτες συνέπειες σε βάρος της.

Ύστερα από τα παραπάνω και, λαμβά­νοντας υπόψη ότι, από το προαναφερόμενο ποσό (6.007,48 ευρώ), η εφεσίβλητη εισέ­πραξε το αντιστοιχούν το χρονικό διάστημα από 1.1.1998 έως 31.12.2001, «από λάθος» του μηχανογραφικού συστήματος της Εθνι­κής Τράπεζας, όπως συνομολογεί το Ταμείο με το πιο πάνω (66260/9196/30.8.1996) έγγραφο, χωρίς η ίδια να γνωρίζει, ούτε άλλωστε μπορούσε να γνωρίζει, στοιχειο­θετείται καλή πίστη αυτής. Με το δεδο­μένο αυτό για τα ποσά των συντάξεων που εισέπραξε η εφεσίβλητη, αχρεωστήτως, το εν λόγω χρονικό διάστημα, η αναζή­τηση τους δεν είναι νόμιμη, γιατί έγινε μετά την πάροδο εύλογου χρόνου από την είσπραξη τους, αφού, αναζητήθηκαν για πρώτη φορά με το παραπάνω έγγραφο της Διευθύντριας του Ταμείου -καθόσον στο 67574/10368/27.10.2004 έγγραφο του Ταμείου δεν γίνονταν μνεία για τυχόν ποσά που είχε εισπράξει αχρεωστήτως, το ύψος η τον τρόπο καταβολής τους- και η αναζήτηση αυτή αντίκειται, σύμφωνα με όσα έγιναν ερμηνευτικώς δεκτά στην 4η σκέψη, στις αρχές της χρηστής διοίκησης, όπως ορθά κρίθηκε με την εκκαλούμενη απόφαση και, δεν αναιρείται η εφαρμογή της εν λόγω αρχής, από το ότι ο χρόνος των πέντε ετών υπολείπεται του χρόνου παραγραφής του δικαιώματος του Ταμείου για αναζήτηση αχρεωστήτως καταβληθεισών παροχών, όπως αβάσιμα προβάλλεται, πρέπει δε να απορριφθούν, ως αβάσιμα, τα αντιθέτως προβαλλόμενα με την κρινόμενη έφεση.

Πηγή : ΔιοικΔικ (Τεύχος 3, 2014)